Zekat hizmetle ödenebilir mi? İşte Diyanet'in görüşü

Zekat hizmetle ödenebilir mi? Müslümanların en çok merak ettiği bu soruya, Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu açıklık getirdi. Kurula göre zekatın temel şartı, malın fakirin mülkiyetine geçirilmesidir. Bu nedenle doğrudan hizmet, zekat yerine geçmez. Ancak belirli şartlarda hizmetin bedeli üzerinden zekat niyetlenmek mümkün olabilir.

Zekatta Temel Kural: Malın Temliki

Din alimleri, zekatın “temlik” kuralına dayandığını vurguluyor. Yani zekat, fakire doğrudan bir malın mülkiyetini kazandırmakla gerçekleşiyor. Bu mal para olabileceği gibi, fakirin ihtiyaç duyduğu başka bir şey de olabilir. Ancak doğrudan bir hizmet bu kapsama girmiyor. Örneğin bir tamir ya da bakım işi, zekat yerine geçmez.

Hizmetle Zekat Ödemek Mümkün mü?

Uzmanlara göre, “Ben bu hizmeti zekatıma saydım” demek tek başına geçerli değildir. Çünkü hizmetin karşılığını ölçmek sübjektif bir durum yaratır. Ancak objektif bir yöntemle hizmet bedeli belirlenirse, zekat niyeti devreye girebilir.

“Fakir bir kardeşimizin çatısını tamir edeceğiz. Önceden 10.000 TL bedel belirlenirse ve iş bitiminde bu borç zekata niyet edilerek silinirse, zekat geçerli olur.”

Diyanet’in Uygun Gördüğü Yöntem

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, bu konuda esnek bir yaklaşım sunuyor. Örneğin, kiracısı fakir olan bir kişi, o ayki kira bedelini almaktan vazgeçip “Bu benim zekatım olsun” diyebiliyor. Aynı mantık, hizmet karşılığı doğan borçlar için de geçerli kabul ediliyor. Böylece hem fakirin ihtiyacı giderilmiş oluyor hem de zekat sorumluluğu yerine getirilmiş sayılıyor.

Zekat Yerine Sadaka da Olabilir

Uzmanlar ayrıca her yardımın zekata sıkıştırılmaması gerektiğini hatırlatıyor. Sadaka ve infak da önemli ibadetler arasında. Fakirin musluğunu tamir etmek, çatısını onarmak veya diğer ihtiyaçlarını gidermek, zekat yerine sadaka niyetiyle yapılabilir.

Sonuç olarak, zekatın hizmetle ödenmesi doğrudan caiz değil. Ancak hizmet karşılığında oluşan borcun zekata niyet edilerek affedilmesi, Diyanet tarafından kabul ediliyor. Bunun dışında, yardım sadaka ve infak kapsamında değerlendirilmeli.