Airbag’i açılmayan hayatıyla ödüyor, ayıplı mal endişesi
Geçtiğimiz günlerde Aydın’da sıfır kilometre aldığı 2024 model aracıyla kaza yapan Fırat Soncul, aracın defalarca takla atmasına rağmen hava yastıklarının açılmaması üzerine Tüketici Mahkemesi’ne başvurdu. Araçta yapılan incelemede ön ve arka kısımların farklı model olduğu iddiası da dikkat çekti. Soncul’un yaşadığı bu olay, son yıllarda hava yastığı açılmayan sıfır araçlara dair artan şikayetleri bir kez daha gündeme taşıdı. Tüketici Konfederasyonu’na göre, yalnızca 2023 yılında benzer teknik arızalar nedeniyle araç kullanıcılarından 2 bin 300’ü aşkın resmi başvuru yapıldı. Hukukçular, hava yastığının açılmaması teknik bir arızadan kaynaklanıyorsa tüketicinin araç değişimi veya bedel iadesi talep edebileceğini belirtiyor.
HAKLARIMIZI BİLMİYORUZ
Ancak bu tür arızaların yaralanma ya da ölümle sonuçlanması durumunda, üretici firmalar aleyhine ciddi tazminat davaları açılabiliyor. Uzmanlara göre birçok tüketici, aracında meydana gelen teknik arızalar karşısında hangi haklara sahip olduğunu bilmiyor. Özellikle kaza anında kritik rol oynayan hava yastıkları gibi güvenlik donanımlarının işlevini yerine getirmemesi, tüketici güvenliğini doğrudan tehdit ediyor.
Hukukçular, hava yastığının teknik sebeplerle açılmadığında değişim, para iadesi olacağını ancak yaralama, ölüm durumlarında tazminatın söz konusu olabileceğini belirtiyor.
MAHKEME YOLU AÇIK
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü, kazalarda yolcuları koruyan en önemli etkenin emniyet kemeri ve hava yastıkları olduğunu belirterek, “Avrupa Birliği standartlarında çarpışma anında aracın hızı 20-25 km/saat üzerinde ise hava yastıklarının açılması gerekir. Eğer bu hızın üstünde çarpışma anında hava yastığı açılmıyorsa aracın ayıplı mal olduğu kabul edilmelidir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince, ayıplı maldan dolayı imalatçı, üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı tüketiciye karşı müteselsilen sorumludur. Gizli ayıp sebebiyle hava yastığı açılmayan aracın sürücüleri bunlara karşı Tüketici Mahkemesi’nde seçimlik haklarını kullanabilir, maddi, manevi tazminat davası açabilirler” diye konuştu.
DEĞİŞİM VEYA İADE
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun emsal kararları gereğince garanti süresinin dolmuş olması bu firmaların sorumluluğunu ortadan kaldırmamakta ve yine otomobilin el değiştirmiş olması da garanti borcunu ve Tüketici Kanun’un tüketiciye sağladığı hakları sona erdirmeyeceği biliniyor. Güllü, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ayıplı mallara karşı tüketiciye şu seçimlik hakları sunduğunu kaydetti: “Satılan malı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme hakkı, satılan malı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme hakkı, aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılan malın ücretsiz onarılmasını isteme hakkı, imkân varsa, satılan malın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme hakkı.”
Emniyet kemerleri ve hava yastıkları 6 farklı testten geçiriliyor.
6 TESTTEN GEÇİYOR
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği Başkanı Hayrettin Ertemel ise ayıplı çıkan araçlarla ilgili ise şu açıklamalarda bulundu:
“Günümüzde araçlar son teknoloji güvenlik donanımlarıyla üretilip sonrasında pek çok testten geçiyor. Emniyet kemerleri ve airbag sistemleri elektronik. Pek çok sistemle desteklendiği gibi üretim sonrası yaklaşık 6 farklı testten geçiyor. Yaşanan bu talihsiz olay istisnai bir durum. Her marka ve modelde çok düşük ihtimal yaşanabilir. Kullanıcıların bu tür durumların yaşanabileceği ancak istisnai olduğunu unutmamalarında fayda var. Yaşanan bu olayda ise otomobilin airbagleri açılmamış olmasına rağmen vazifesini yerine getirdiğini görüyoruz. Otomobilin ilk vazifesi çarpışma anında sürücü ve yolcuların hayatını kurtarmak. Dolayısıyla sürücüleri emniyet kemersiz asla yola çıkmamaları noktasında uyarmak istiyorum.”
[email protected]
Kaynak: Web Özel