Allah şöyle dedi: ‘Haydi git. Âdemin soyundan sana kim uyarsa, cezanız cehennemdir’
قَالَ اذْهَبْ فَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ فَاِنَّ جَهَنَّمَ جَزَٓاؤُ۬كُمْ جَزَٓاءً مَوْفُورًا ﴿٦٣﴾
63- Allah şöyle dedi: “Haydi git. Âdemin soyundan sana kim uyarsa, cezanız cehennemdir. Bu, yeterli bir cezadır.
Allah Teala İblis´e “Haydi git. Seni kıyamete kadar erteledim. Sana kim itaat ederse kendisine zarar vermiş olur. Zira senin de onların da cezanız cehennem olacaktır. Cehennem azabı yeterli bir azaptır. Bundan başka bir azaba gerek yoktur” buyurdu.
Haydi sana izin verdim. Haydi git ve yapacağını yap. Haydi elinden ne geliyorsa geri bırakma. Saptıracaklarını saptır. Onlardan sana kim uyarsa, kim seni dinlerse, kim Beni, kitabımı, dinimi, peygamberimi bırakıp senin yolunatabi olursa bilesiniz ki cehennem hepsinin cezası olacaktır. Kim sana tabi olursa seninle birlikte onların gidecekleri yer cehennemdir.
BASAİRUL KUR’AN
İsra suresinin 63.ayeti, Şeytan’ın (İblis’in) insanoğlunu saptırma iddiasına karşı Allah’ın cevabıdır. Bu ayet, insanın iradesine vurgu yapan önemli bir uyarıdır.
Ayetteki ilk ifade olan “Git!” (قَالَ اذْهَبْ – Kâle’zheb), İblis’e mühlet verildiğini ve aynı zamanda onun, insanoğlunu saptırma çabalarında serbest bırakıldığını gösterir. Bu, dünya hayatının temelinde yatan imtihanın (denemenin) fiilen başladığının ilanıdır.
Allah, Şeytan’ın insanları saptırma isteğine karşı, saptırılma ya da saptırılmama tercihini tamamen insana bırakarak adaletini ortaya koyar.
Ayetin devamındaki “Onlardan kim sana uyarsa, bilin ki cezanız cehennemdir.” ifadesi, Şeytan’ın davetine uyan ve onun yolundan giden bütün insanlar ile Şeytan’ın kendisinin ortak akıbetini bildirir: Cehennem azabı.
Bu uyarıya rağmen kendine çekidüzen vermeyen insan yaptıklarından sorumludur. Şeytan sadece vesvese verir, davet eder, süsler; ancak bu davete icabet etmek, insanın kendi iradî tercihidir. İnsan, aklını ve Allah’ın gönderdiği hidayeti (peygamberler ve kitaplar) kullanarak Şeytan’ın tuzaklarından korunabilir. Tercihini şeytandan yana kullanan, cezasını da buna göre alacaktır.
Ayetin sonundaki “Tam ve eksiksiz bir ceza!” (جَزَاءً مَّوْفُورًا – Cezâen mevfûrâ) ifadesi, bu cezanın hak edilmiş ve eksiksiz olarak verileceği anlamına gelir.
Bu ifade, cezanın büyüklüğüne, yeterliliğine ve eksiksizliğine işaret eder; yani cezanın haksızlık olmayacağını, tam olarak işlenen günahların karşılığı olacağını ifade ettiğini vurgular.
Sonuç olarak, 63. ayet, Allah’ın mutlak adaletini gösterir. İblis’in tehdidine izin verilirken, bu tehdide uyanların sonunun Cehennem olduğu, dolayısıyla insanın bu imtihan dünyasında kendi tercihinin sonucuna katlanacağı açıkça belirtilmektedir.
MEHMET OKUYAN TEFSİRİ