Culani’nin Yönetimi Şekilleniyor
Rasthaber – Suriye’de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) yönetimindeki geçiş
hükûmeti, çeşitli kamu görevlerine atamalar yapmaya başladı. Şam’ın
düşürülmesinden önce HTŞ ile hareket eden silahlı grupların liderleri, bazı
illere vali olarak atandı.
Cephe Şamiye Komutanı Azzam Garib Halep Valisi, Ahrar-uş Şam
Komutanı Amir El-Şeyh Ebu Ubeyde Şam Kırsalı Valisi, eski Ahrar-uş Şam Lideri
Hasan Suffan Lazkiye Valisi, Sukur el-Şimal liderlerinden Ahmed İsa el-Şeyh de
İdlib Valisi olarak belirlendi.
Türk basını ise bu görevlendirmelerde “Türkiye’nin izi”
olduğunu ileri sürdü. Yenişafak gazetesi, “Yönetimde SMO etkisi” başlığıyla
sunduğu haberinde, “Türkiye’nin desteklediği Suriye Milli Ordusu’na bağlı
gruplardan birçok isim Suriye’nin yeni yönetiminde yer aldı.” ifadelerini
kullandı.
Gerçekler ise Yenişafak’ın yansıttığının tam zıttıydı.
İSYANCILARA HEDİYE
Esad henüz yönetimdeyken Türkiye ile Suriye arasında
başlatılmaya çalışılan normalleşme süreci, sahada bir dizi güven artırıcı
adımla da pekiştirilmek istenmişti.
Bu kapsamda 17 Ekim 2024’te Gaziantep-Halep yolunun işlevsel
hale gelmesi için yol genişletme çalışmaları başlatılmış, Suriye muhalefeti ile
Suriye Hükûmeti’nin kontrol ettiği alanlar arasındaki Ebu Zeydin Sınır Kapısı
da 4 yıl aradan sonra yeniden açılmıştı.
Ancak bu normalleşme süreci muhalefet içindeki bazı grupları
rahatsız etti. Özellikle Cephe Şamiye, kapının kapatılması için protestolara
başladı. “Türkiye ‘Özgür Bölge’yi Şam’a teslim edecek.” söylemiyle başlatılan
bu isyan sırasında tırlarımız kurşunlandı, Türk bayrakları yakıldı, Mehmetçiğin
kontrol noktalarına girilmeye çalışıldı.
Fakat Cephe Şamiye’nin bu girişimi, Suriye Milli Ordusu’nun
diğer unsurları tarafından bastırıldı.
Bunun üzerine Türkiye, SMO liderlerini bir araya toplayarak
yeniden uzlaştırmaya çalıştı. Bu toplantıda Gaziantep’teki sözde Suriye Geçici
Hükûmeti Başbakanı Abdurrahman Mustafa’nın görevden alınmasını dayatan Cephe
Şamiye, Geçici Hükûmet ile işbirliğini resmen durdurduğunu açıkladı.
Kararın ardından kopuşların artabileceğini değerlendiren
Türkiye de, Milli Ordu’nun yeniden yapılandırılması kapsamında bazı grupların
lağvedilmesini istedi.
Öncelikle Sukur el-Şimal adlı gruba militanlarını dağıtması
ve karargâhını boşaltması, liderlerine de isterlerse Sultan Murat Tugayı ya da
Feylak uş-Şam’a katılabileceği bildirildi.
Ancak Sukur el-Simal Lideri bu karara karşı çıkarak isyancı
Cephe Şamiye ile birlikte hareket edeceğini açıkladı. Bunun üzerine Sukur
el-Şimal karargâhı Milli Ordu’nun diğer unsurları tarafından kuşatıldı.
Karargâha giriş çıkışlar yasaklandı. Sukur el-Şimal Lideri
Hasan Hayriye’nin kardeşi Udey Hayriye ve grubun diğer önde gelenleri
tutuklandı. Grubun diğer militanları ise Afrin’in köylerinde Milli Ordu
bileşenlerinden Sultan Murat Tugayı ile çatışmaya başladı.
Çatışmalarda Cephe Şamiye militanları ile Ahrar uş-Şam
militanlarının da Sukur el-Şimal’e destek verdiği öğrenildi.
Cephe Şamiye bir de bildiri yayınlayarak karargâhın derhal
Sukur el-Şimal grubuna teslim edilmesi gerektiğini, aksi durumda ağır sonuçları
olacağını açıkladı. Çatışmalar sırasında bazı köyler Sukur el-Şimal
militanlarından temizlendi.
İşte tüm bu kargaşa döneminde Türkiye’ye isyan eden gruplar
HTŞ ile hareket etmeye başladı. Şimdi ise o grupların liderleri, HTŞ tarafından
Lazkiye, Halep, İdlib ve Şam Kırsalı Valisi olarak atandı. Türkiye’nin
kontrolündeki SMO grupları ise henüz muhtarlık dahi alamadı.
Türkiye’ye isyan eden gruplar Türk tırlarını kurşunlamış,
Türk bayraklarını yakmış ve Mehmetçiğin kontrol noktalarına girmeye çalışmıştı.
SMO ŞAM’A DAHİ GİREMEDİ
Başta Yeni Şafak olmak üzere AK Parti Hükûmeti’ne yakın
medyada Türkiye’nin yeni Şam yönetimini dizayn ettiği, kendi kontrolündeki
isimleri kritik görevlere getirdiği iddia ediliyor.
Ancak HTŞ’nin geçici hükûmetinde SMO’dan hiçbir ismin yer
almaması, valilik atamalarında da Türkiye karşıtı grupların liderlerinin
seçilmesi bu iddiaları boşa çıkarıyor.
Türkiye’nin sözde geçici başbakanı Abdurrahman Mustafa ise
hala Gaziantep’te oturmaya devam ediyor. Türkiye kontrolündeki SMO kuvvetleri
Şam’a dahi girememiş durumda.
SMO KOMUTANLARI TOPLANTIDA YOKTU
Dikkat çeken bir diğer nokta ise, Suriye Ordusu’nun yeniden
yapılandırılması toplantısına SMO komutanlarının davet edilmemiş olması. HTŞ
kontrolündeki Suriye Genel Komutanlığı, önceki gün yaptığı açıklamada, “Ebu
Muhammed el-Colani” kod adlı Ahmed eş-Şera’nın silahlı grupların liderleriyle
Suriye’deki yeni ordunun şeklini görüşmek üzere bir araya geldiğini duyurdu.
Ancak paylaşılan fotoğrafta, Türkiye’nin desteklediği SMO
komutanlarının yer almadığı görüldü. Halbuki, Hamza Tümeni Komutanı Seyf Polat
ve Süleyman Şah Komutanı Muhammet Casim daha kısa bir süre önce Şam’a giderek
Ahmed eş-Şara ile görüşmüştü. Toplantıya kalmamaları ya da davet edilmemeleri
ise dikkat çekti.
GEÇİCİ HÜKÛMET İDLİB’DEN
Suriye Geçici Hükûmeti’nin üyeleri arasında da sadece İdlib
kökenlilerin yer alması, HTŞ’nin yönetimi paylaşmayacağının işaretleri olarak
değerlendiriliyor.
Şu anda geçiş hükûmetinin başbakanı olarak İdlib’deki sivil
yönetimden sorumlu Muhammed el-Beşir, savunma bakanı olarak da HTŞ’nin üst
düzey komutanı Murhaf Ebu Kasra görev yapıyor.
Türk basını ise dışişleri bakanı olarak belirlenen Esaad
Hasan El-Şiybani’nin Sabahattin Zaim Üniversitesi’nde yüksek lisans yapmasıyla
övünüyor/aydınlık